motorowodne układy napędoweFAQ
Układy napędowe
Silniki spalinowe wykorzystywane są zarówno w formie silnika doczepnego zaburtowego jak i stacjonarnego.
1KM = 0.735 kW
dwusuwowe - coraz rzadziej spotykane
(mało ekologiczne)
Napis na obudowie "twostroke"
czterosuwowe (bardzo popularne, zwłaszcza jako przyczepne, zaburtowe)
Napis na obudowie "fourstroke"
wysokoprężne - zbudowane w specjalnie wydzielonym przedziale silnikowym, na dużych jednostkach w maszynowni.
BENZYNA 95 W MIESZANCE Z OLEJEM
BENZYNA 95
OLEJ NAPĘDOWY (DIESEL)
Cyfra lub liczba podana na obudowie silnika oznacza moc podawaną w koniach mechanicznych.
Manetka - urządzenie sterujące mocą i przekładnią silnika spalinowego.
Manetka montowana jest najczęściej przy sterociągu jachtu motorowego w kokpicie. Zarządzanie silnikiem odbywa się poprzez odpowiednie ustawienie manetki. Manetka silnika służy jednocześnie do zmiany biegów oraz zmiany obrotów silnika spalinowego. Manetka najcześciej połączona jest z silnikiem za pomocą cięgien tzn. stalowych linek w oplocie.
Posiada także dźwignię "ssania". Jest to metalowa dźwigienka dzięki której możemy podnieść obroty silnika na biegu jałowym "N". Dźwigienka ta jest najczęściej wykorzystywana kiedy silnik nie był długo odpalany lub temperatura na dworze jest niska. Dodanie gazu pozwala na szybsze rozgrzanie silnika i zapobieganie gaśnięciu aż do osiągnięcia temperatury pracy.
W obudowie manetki znajduję się również stacyjka oraz miejsce na zamontowanie zrywki.
Dodatkowo posiada przycisku służące do opuszczania i podnoszenia silnika na pawęży. Regulacja ustawienia silnika zaburtowego poprzez pochylenie w górę lub w dół nazywamy "trymowaniem" Dzięki możliwości regulacji pochylenia silnika mamy regulację podnoszenia dziobu w czasie płynięcia w ślizgu lub przy mniejszych prędkościach podnosząc silnik (tylko do momentu granicy pobierania wody do chłodzenia!) zmniejszamy zanurzenie jachtu i możemy wpływać w miejsca niedostępne dla jachtów żaglowych.
Przyciski do trymowania znajdują się najczęściej w górnej części manetki i mogą być oznaczone strzałkami lub słowami "Up" i "Down".
Docelowo kiedy jacht motorowy jest dobrze wywarzony i mamy bezpieczną głębokość ustawiamy silnik maksymalnie w pozycji "Down"
Zrywka - elastyczna linka zabezpieczająca mocowana do wyłącznika silnika spalinowego jednym końcem "Y" oraz zakładana na rękę/nogę lub kamizelkę sternika jachtu.
W przypadku wypadnięcia sternika za burtę odczepienie zrywki od silnika powoduje jego awaryjne wyłączenie.
Dzięki temu sternik wpadający do wody blisko śruby może uniknąć uszkodzeń ciała spowodowanych uderzeniem w pracującą śrubę napędową. Dodatkowo wyłączenie silnika sprawia, że jacht przestaje być napędzany i zatrzymuje się dając możliwość dopłynięcia do niego sternikowi. Szczególnie ważne jest to w przypadku szybkich jachtów motorowych i skuterów wodnych.
Chłodzenie silnika zaburtowego - jeden z najważniejszych punktów do sprawdzenia po odpaleniu silnika.
Silniki spalinowe zaburtowe chłodzone są wodą z akwenu zaciąganą za pomocą pompy. Otwór pobierający wodę znajduje się tuż nad śrubą napędową. Pompa pobiera wodę, przeprowadza przez blok silnika i wypuszcza z obudowy do akwenu. Brak strugi wody wypływającej z silnika w trakcie jego pracy może spowodować jego przegrzanie i uszkodzenie w bardzo krótkim czasie.
Bardzo ważne jest aby przed uruchomieniem silnika spalinowego opuścić silnik na pantografie tak aby otwór pobierający był zanurzony i mógł dostarczyć wodę do chłodzenia od razu po odpaleniu silnika.
Silniki elektryczne nie są chłodzone wodą więc taka struga nie występuje.
Silnik spalinowy zaburtowy w jachtach motorowych najczęściej zasilany jest może być zasilany ze zbiornika zewnętrznego.
Zbiornik zewnętrzny - od 10 l
Zbiornik zewnętrzny może znajdować się poniżej poziomu silnika w bakiście lub kokpicie jachtu. Aby doprowadzić paliwo ze zbiornika do silnika należy przepompować je za pomocą gruszki znajdującej się na wężu aż do jej stwardnienia (napełnienia paliwem). Kiedy silnik zassie już paliwo przy odpaleniu będzie sam je pobierał przez cały okres pracy.
Instrukcja odpalania silników zaburtowych z elektrycznym zapłonem.
1. Zanurz stopę silnika w wodzie (opuść silnik) - pod żadnym pozorem nie wolno uruchamiać silnika w górze.
2. Odkręć odpowietrznik w zbiorniku paliwa (najczęściej plastikowa śruba-korek znajdująca się na korku od wlewu paliwa). Warto też się upewnić jaki mamy stan paliwa w zbiorniku.
3. Upewnij się, że zrywka (przerywacz zapłonu) jest prawidłowo założona na wyłączniku silnika.
4. Sprawdź czy manetka biegów jest w pozycji 'luz' - N
5. Włóż kluczyk do stacyjki
6. Sprawdź czy jest bezpiecznie i nikt niepożądany nie kręci się przy silniku.
6. Przekręć rozrusznik silnika.
7. Po uruchomieniu: sprawdź wylot wody chłodzącej (jeśli nie leci – wyłącz silnik!).
Manewrowanie silnikiem spalinowym zaburtowym
Silniki spalinowe zaburtowe nie posiadają sprzęgła dlatego bardzo ważnym jest zmienianie biegów na minimalnych obrotach silnika. Biegi zmieniamy powoli odczekując ok 1-2 sekund na każdym przełożeniu. Dzięki temu praca będzie płynna a silnik będzie służył nam długie lata.
Należy pamiętać, że jacht motorowy nie posiada hamulca i do wytracania prędkości używamy biegu przeciwnego. Musimy natomiast takie "hamowanie" zaplanować odpowiednio wcześniej mając na uwadze zafalowanie, kierunek wiatru, masę jachtu, jego inercję i moc silnika jakim dysponujemy.
Po odpaleniu silnika i sprawdzeniu chłodzenia możemy zacząć manewrować. Silnik zaburtowy posiada 3 biegi.
F - forward (do przodu)
N - neutral (luz)
R - reverse (do tyłu)
Napędy strugowodne
W układzie napędowym z silnikiem zabudowanym możemy zastosować napęd śrubowy lub wodnoodrzutowy (strugowodny) np. w skuterach wodnych.
W skuterach wodnych montowane są silniki spalinowe 4-suwowe zasilane benzyną 95.
W napędzie wodnoodrzutowym wał korbowy nie napędza śruby napędowej lecz wirnik/turbinę pompy wodnej, która spręża ją, powodując jej wyrzut z dużą siłą.
Dysza strugowodna to inaczej wodoszczelna obudowa wylotu strugi wodnej.
Pojemność wody zasysanej przez kratkę zasysania wody zależy od liczby obrotów silnika. Osłaniająca ją siatka służy jako filtr.
